เครื่องหมายและตราสัญลักษณ์

เครื่องหมายและตราสัญลักษณ์

1. ตราของคณะภคินี  เซนต์ปอล  เดอ  ชาร์ตร  

โรงเรียนอัสสัมชัญคอนแวนต์ เป็นโรงเรียนแรกที่คณะภคินีเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร ได้จัดตั้งขึ้นในเมืองไทย ตราของคณะจึงได้จารึกไว้เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักไว้ เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักและจดจำไว้ในดวงใจของเยาวชนตั้งแต่แรกเริ่มมาจนทุกวันนี้ ความหมายของตรามีดังนี้
สัญลักษณ์ของคณะเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร เป็นรูปสี่เหลี่ยม มีโล่อยู่ตรงกลาง ความหมายของโล่เป็นดังนี้
ความหมายของโล่ รวงข้าวตั้งตรงสูงเท่ากัน 4 รวง บ่งบอกถึงความซื่อสัตย์  ความราบเรียบและความเท่าเทียมกัน ในหมู่ภคินี 4 คนแรก
รวงข้าวเขียวสด คือ การเริ่มต้นของภคินีที่แม้จะเยาว์วัย แต่ทำงานหนักเกินกำลัง เพื่อเป็นการพลีชีพประดุจเมล็ดพืชเล็ก ๆ ที่ตกสู่ดิน
พื้นสีทอง  หมายถึง ความสว่างที่เจิดจ้า  หลังวันแห่งความมืดมน ที่ท้องทุ่งที่ราบโบส
สีฟ้า เป็นสีของพระมารดาที่ภคินีรัก  เธอพิสูจน์ความรักนี้ด้วยการสวดสายประคำและเลียนแบบ พระมารดา
เดอ ชาร์ตร  เป็นชื่อที่สอง  บอกถึงบ้านแม่  ซึ่งเป็นหัวใจ  และศูนย์รวมเอกภาพของภคินีตั้งอยู่ใกล้อาสนวิหารพระมารดาแห่งชาร์ตร
สีแดง สีแห่งความรัก  สีเลือด เลือดแห่งความตาย  และความกล้าหาญของนักบุญเปาโล มรณสักขี องค์อุปถัมภ์ของภคินี  ผู้ถือดาบแห่งพระวาจา  ชูรับความมีชัย
บทจดหมาย ที่เปิดอยู่  มีคำจารึกว่า  “จงเป็นทุกอย่างสำหรับทุกคน” บ่งบอกถึงฐานะผู้รับใช้ของภคินี  ในการนำมนุษย์ให้รอดเพื่อเทิดพระเกียรติพระเจ้า
ภาษาฝรั่งเศส 3 คำ คือ REGULARITE (ซื่อสัตย์), SIMPLICITE (ราบเรียบ)  TRAVAIL (การงาน) เป็นการเตือนใจให้ยึดถือ  และปฏิบัติในคุณธรรมของความซื่อตรง ราบเรียบ และขยันขันแข็งในการทำงาน

2. สัญลักษณ์ของโรงเรียน

ประกอบด้วยปริมณฑลภายในวงกลม มีเส้นขอบ และมีเส้นโค้งขึ้น โค้งลงประดับรอบนอกบังเกิดเป็นกลีบเจ็ดกลีบ  กลางปริมณฑลมีโล่ป้องกันศัสตราวุธ ภายในมีโล่  แบ่งออกเป็นสามส่วน  ส่วนบนมีอักษร อสค.ส. อยู่หน้าเส้นตรงตั้ง   ส่วนกลางเว้นว่าง  ส่วนล่างมีตะเกียงเปล่งประทีปวางอยู่บนหนังสือสองเล่มซ้อน  มีเส้นนอนเป็นฐานมีดาบขัดอยู่หลังโล่  ปลายดาบปรากฏที่ด้านบนขวา  ด้ามดาบปรากฏที่ด้านล่างซ้ายมองเห็นใบไม้ทอดปลายด้านบนซ้าย  และด้านล่างขวา
ความหมายวงกลม คือความมุ่งมั่นร่วมกันในการพัฒนาเยาวชนให้เป็นบุคคลผู้มีคุณสมบัติครบถ้วน ตามคุณค่าแห่งศาสนธรรม วัฒนธรรมและวิชาความรู้ ขณะเดียวกันยังหมายถึงการรวมศรัทธาธรรมของนักบวชเข้ากับความรักของผู้ปกครอง เมตตาธรรมของครูและการแสวงหาความรู้ความเจริญ ของนักเรียน
ส้นประดับเจ็ดกลีบ แทนพระคุณเจ็ดประการของพระจิตเจ้า  คือ พระดำริ  สติปัญญา  ความคิดอ่าน  กำลัง ความรู้ ความศรัทธา ความยำเกรง
โล่ แสดงนัยของคุณธรรมว่า ความรู้เป็นเครื่องปกป้องภัย
ดาบคม คือ ปัญญา  ด้าม  คือสติ   ดาบนี้เป็นเครื่องประหารความเขล  และความไม่ชอบธรรมทั้งหลายและป้องกันตนเองด้วยดาบที่อยู่ข้างซ้าย  จึงต้องใช้ด้วยความสุขุมคัมภีรภาพและอย่างองอาจกล้าหาญ
ใบไม้ แทนใบมะกอก ใบของพืช คือ ส่วนที่ทำหน้าที่หายใจ ใบมะกอกจึงแทนการดำรงชีวิตใน  สันติสุขและเพื่อสันติสุขหนังสือสองเล่ม         แทนคู่มือปลูกฝังคุณค่าทางจิตใจ  และคุณค่าทางวิชาชีพ  ความสมดุลของคุณค่าทั้งสองเปรียบประดุจตะเกียงที่เปล่งแสงสว่างนำชีวิตไปถูกทาง

3. สัญลักษณ์ดอกลิลลี่  (Fleur Delis)

คณะภคินีเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร ได้เลือกดอกลิลลี่ เป็นสัญลักษณ์ของตราประจำโรงเรียน  เพราะดอกลิลลี่มีสีขาวเปรียบเสมือนความบริสุทธิ์  ซื่อสัตย์  จงรักภักดีและเที่ยงตรง
ดอกลิลลี่ ผุดขึ้นจากดินชูก้านตรงสู่ความไพศาลและความสว่าง ความงดงามของดอกลิลลี่  สีขาวเป็นที่ชื่นชมเปรียบกับปรัชญาชีวิตว่า เจ้าของชีวิตพึงพัฒนาตนด้วยความตรงสองประการ คือ ซื่อตรงเที่ยงตรง มีความถ่อมตน สุภาพและหนักแน่นอยู่เป็นเนืองนิตย์  ดุจดังแผ่นพื้นพสุธา  มีความบริสุทธิ์เป็นความงามประจำตน และเป็นแบบฉบับ  แม้ต้นกำเนิดจะอยู่ในที่อับ  ก็พึงเจริญชีวิตสู่ความสว่าง   ให้เป็นแบบฉบับที่ดีงามเป็นที่ประจักษ์

4. เครื่องหมายสัญลักษณ์กิ่งลอเรลและกิ่งโอลีฟ (มะกอก) ผูกเป็นหรีดด้วยริบบิ้น

คงจะตั้งแต่ก่อตั้งโรงเรียนเพราะสมุดเล่มเก่าสุดที่เรามีอยู่คือสมุดที่ใช้บันทึกรายชื่อนักเรียน ที่ได้รับรางวัลในชั้นต่างๆ ของปี 1926 ( 21 ปี หลังการก่อตั้งโรงเรียน) เป็นเครื่องหมายสัญลักษณ์ที่ให้ความหมายงดงามในการ   ให้การศึกษาของคณะเซอร์    ตั้งแต่เริ่มมาทำการสอนในโรงเรียนหญิง
คาทอลิกแห่งแรกในประเทศไทยแห่งนี้  จึงเห็นควรที่จะได้นำมาใช้ใหม่อีกครั้ง  ผลสำเร็จของการศึกษาจากโรงเรียนนี้  คือผลสำเร็จของผู้สอนและผู้เรียนที่กระทำร่วมกัน  จึงมีกิ่งของไม้สองชนิดผูกรวมกันเป็นหรีดเดียว  ปลายเปิด  ซึ่งหมายถึงการต้อนรับทุกคนในสถานศึกษาแห่งนี้
ทั้งลอเรล และโอลีฟ  เป็นพันธ์ไม้ตระกูลไม่ผลัดใบ  เขียวตลอดปี  ใบและผลสกัดเป็นน้ำมันที่มีคุณประโยชน์นานัปการ  ผลจากการที่โรงเรียนของเราพยายามเลือกเฟ้น สร้างเสริม  ขัดเกลาให้แก่ศิษย์  จึงทำให้เรามีศิษย์ที่งามด้วยจริยวัตร และมากความรู้ในวงสังคมทั้งอดีตและปัจจุบัน

ลอเรล เครื่องหมายสัญลักษณ์ลอเรล หรือ Bay leave ใช้เป็นสัญลักษณ์แห่งชัยชนะหรือความสามารถ  โดยนำไปทำเป็นหรีดปลายเปิด  สวมบนศีรษะผู้มีชัย แม่ทัพชาวโรมันจะได้รับหรีดลอเรล  เมื่อได้ชัยชนะจากสงคราม  บางครั้งทำเป็นรูปทรงเกือกม้า  สมัยปัจจุบันบางครั้งก็ทำเป็นวงกลมในภาษาอังกฤษมีสำนวนที่ใช้  laurel  ในความถึงความสำเร็จหรือการคว้าชัยชนะ มาครอง หรือการประสบความสำเร็จถ้าเป็นศัพท์พหูพจน์ หมายถึงเกียรติยศ สรรเสริญ  สิริมงคล เช่น                 
   – win one’s  laurels , have  to  look  to  one’s  laurels หมายความว่า ระวังไม่ให้เสียตำแหน่งที่ครอบครองไว้
 – rest on one’s raurels หมายความว่า พอใจแต่ในสิ่งที่ตนทำไว้ (อาจจะเสียไปได้) เป็นต้น
– “Laureate” หมายความถึง กวีผู้มีชื่อเสียงสมัยกลาง หรือ อมตกวี

ต้นกำเนิด มาจากเอเชียไมเนอร์  ขึ้นทั่วไปในประเทศแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน  ตุรกีเป็นประเทศส่งออกที่สำคัญที่สุด

ต้นกำเนิดการศึกษา
ในบางประเทศหรีดลอเรลใช้เป็นเครื่องหมายของผู้สำเร็จปริญญาโท  ทางมหาวิทยาลัยจะมอบให้แก่ผู้สำเร็จการศึกษา กวีผู้มีชื่อเสียงในสมัยกลางมักจะถูกเรียกว่า “poet laureate” บางครั้งรูปของกวีผู้นั้นจะสวมมงกุฏลอเรลด้วย
บางโรงเรียนในอเมริกานำใบลอเรลมาร้อยเป็นโซ่คล้องคอ  เพื่อแสดงว่าพวกเขาได้อยู่ในชั้น High school หรือบางแห่งผู้ที่รับรางวัลยอดเยี่ยมประเภทต่างๆ ก็จะได้สวมหรีด ลอเรลเป็นเครื่องหมาย

โอลีฟ (มะกอก)
เครื่องหมายสัญลักษณ์ ใบมะกอกใช้เป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ สิริมงคล อำนาจ ความบริสุทธิ์และสันติ  ในยุคกรีก – โรมัน ใช้เป็นเครื่องประดับศีรษะแสดงชัยชนะในการเกมกีฬา หรือการต่อสู้ หรือใช้ในการอวยพรและการชำระให้บริสุทธิ์  ยังทำเป็นหรีดในพิธีถวายแด่เทพเจ้าและพลังอำนาจสูงสุด  และที่หลุมฝังศพของกษัตริย์อียิปต์ เช่น ตุดตันกาเมน  ก็ได้พบกิ่งมะกอกจารึกบนหลุมฝังพระศพของพระองค์ด้วย  ในภาษาอังกฤษ ใช้เป็นสำนวนที่แสดงความเป็นไมตรีเป็นมิตรกัน เช่น
– olive branch หมายความว่า ท่าทีเป็นมิตร พร้อมที่จะญาติดีกัน
 – offer the olive branch หมายความว่า แสดงไมตรีหรือขอญาติดีด้วย

ต้นกำเนิด เป็นไม้ที่พบมากในหลายพื้นที่แถบเมดิเตอเรเนียนและแถบอื่น ประเทศที่มีชื่อเสียงในเรื่องมะกอกนี้ คือ กรีซ เพราะต้นมะกอกโบราณที่สุดค้นพบได้ในแถบเมดิเตอเรเนียนตะวันออกก็คือที่ประเทศกรีซ  น้ำมันมะกอกใช้กันมาในประเทศนี้ตั้งแต่ยุคบรอนซ์ และกรีซก็ยังเป็นประเทศที่ส่งออกน้ำมันมะกอกที่สำคัญที่สุดจนถึงปัจจุบัน

5. สีประจำของโรงเรียน

สีประจำโรงเรียนคือ  แดง  ขาว   ประกอบขึ้นเป็นความเข้มแข็งเด็ดเดี่ยว แต่ในขณะเดียวกันก็แฝงไว้ด้วยความอ่อนโยนบริสุทธิ์อยู่ภายใน
สีแดง เป็นสีแห่งความรัก ความกล้าหาญ  และเสียสละเป็นพลังสำคัญในการต่อสู้เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย เพื่อความถูกต้องยุติธรรม  ไม่หวาดหวั่นต่อภัยและอันตรายทั้งปวง  แม้จะเสียสละเลือด เพื่อให้คุณธรรมความดีคงอยู่ ก็จะยอมรักษาเอาไว้เหนือสิ่งอื่นใด
สีขาว เป็นสีแห่งความซื่อสัตย์ จงรักภักดี มั่นอยู่ในหลักธรรม ไม่ยอมให้สิ่งใดเข้ามาเจือปน  เป็นความบริสุทธิ์  พร้อมที่จะพัฒนาตนขึ้นสู่ความดี เรื่อยไปอย่างไม่หยุดยั้ง

6. ต้นไม้ประจำโรงเรียน

ต้นพิกุล  เป็นไม้พุ่มขนาดเล็กถึงกลางความสูง   5-15  เมตร  ใบเป็นใบเดี่ยวรูปหอกแคบ ๆ โคนใบแหลม ปลายใบมนหรือแหลม ใบเกลี้ยงของใบเรียบเป็นคลื่น ดอกออกเป็นกระจุกใหญ่ตามปลายกิ่ง หรือตามง่ามใบ ดอกสีขาวมีกลิ่นหอมเย็นๆ นิยมใช้บูชาพระ แก้ลมบำรุงโลหิต  ใบมีรสฝาด ใช้ฆ่าเชื้อกามโรค แก้หืด  เมล็ดมีรสเฝื่อน ใช้ขับปัสสาวะ  เปลือกต้น ใช้ระงับฟันผุ แก้เหงือกอักเสบ  กระพี้ แก้เกลื้อน  แก่นมีรสขมเฝื่อน บำรุงโลหิต แก้ไข้  รากมีรสขมเฝื่อน บำรุงโลหิต แก้เสมหะ แก้ลม ใบออกระหว่างเดือนตุลาคมถึงธันวาคม ผลกลมรี หัวท้ายแหลม  ผลสุกมีสีเหลือง สีส้มหรือสีแดง มี 1-2 เมล็ด เป็นไม้ที่ให้ร่มเงาเปรียบเสมือนโรงเรียนที่เป็นที่พักพิงให้กับเด็กนักเรียน  ดอกมีกลิ่นหอมเย็น ๆ  เปรียบเสมือนชื่อเสียงของโรงเรียนที่ขจรขจายไปไกล  มีชื่อเสียงมาอย่างยาวนานและจะยั่งยืนตลอดไปตำรายาไทย